skany z artykułu z architektury murator V'05
na początek tekst artykułu:
Powstała w drugiej połowie dziewiętnastego wieku fabryka Izraela Poznańskiego to zespół budynków, który jeszcze do niedawna realizował wszystkie etapy procesu produkcji włókienniczej. Celem projektu Manufaktura jest rewitalizacja zabytkowej substancji i wprowadzenie do niej nowych funkcji - handlowej, rozrywkowej, kul- turalnej, biurowej, hotelowej, wystawienniczej.
Zgodnie z założeniami projektu wyburzono obiekty nie objęte ochroną konserwatorską zachowując zabu- dowę zabytkową otaczającą centralnie położony plac (obecnie nazwany rynkiem). Monumentalne budynki znajdujące się na obrzeżach Manufaktury są odnawiane, przekształcane i dostosowywane do nowych funkcji.
W warstwie estetycznej projektu wykorzystano kontra- sty pomiędzy starym a nowym, zestawiając pieczołowi- cie odnowione budynki historyczne ze współczesnymi konstrukcjami, świadczącymi o nowym przeznaczeniu dawnej fabryki. Rynek wyposażono w elementy małej architektury, a przyziemia zachowanych budynków otwarto na przestrzeń placu. Jego perspektywę zamyka nowoczesna, w całości przeszklona fasada wejściowa centrum handlowego, która optycznie przedłuża prze- strzeń rynku.
Jean Marc Pivot
Intensywne prace projektowe nad Manufakturą rozpo- częły się po wyburzeniu obiektów fabrycznych, wznie- sionych w okresie powojennym. Trwające od 1999 do 2000 roku prace odsłoniły pierwotny kształt dawnego imperium Izraela Poznańskiego z kompleksem zabyt- kowych obiektów otaczających plac centralny. W prze- szłości był on doliną rzeki Łódki, obecnie zamkniętej w podziemnym ceglanym kanale, będącym swoista osią kompleksu. Kanał ten pełni też rolę miejskiego kolektora ogólnospławnego, jest rozbudowywany i modernizowa- ny - docelowo ma rozdzielać kanalizację ogólnospławną od deszczowej. Stanowi on jednocześnie jedyny element infrastruktury podziemnej, który zostaje zachowany po poprzedniej funkcji fabrycznej. Wszystkie pozostałe sieci są wykonywane od podstaw w bardzo trudnym terenie, pełnym starych fundamentów oraz nieczynnych tuneli spławnych i komunikacyjnych. Wyposażenie obiektów Manufaktury w media jest realizowane przez inwestora wspólnie z dostawcami poprzez budowę' nowych sieci w drogach okalających projekt oraz na terenie budowy. Energię elektryczną dostarcza się pięcioma niezależny- mi liniami zasilającymi, prowadzonymi z trzech rozdziel- ni miejskich do stacji transformatorowej, zlokalizowanej przy granicy inwestycji. Takie rozwiązanie w połączeniu ze 100% rezerwą mocy zapewnia temu "miastu w mieście" dostawę energii do urządzeń chłodniczych, oświetleniowych i systemów kontroli o łącznej mocy 18 MW. Wszystkie urządzenia takie jak systemy klimaty- zacyjne, wentylatory, klapy dymowe czy wentylacyjne, punkty świetlne oraz system kontroli dostępu, są moni- torowane i częściowo sterowane poprzez system BMS. Instalacje obsługują obiekty zarówno nowego centrum, wzniesionego w konstrukcji żelbetowo-stalowej, jak i obiekty zabytkowe.
W przypadku obiektów zabytkowych ich ściany zewnętrzne stanowią elewacje ceglane, natomiast kon- strukcja wewnętrzna jest przeważnie samonośnym
układem żelbetowym, zbudowanym ze słupów prefa- brykowanych oraz opartych na ryglach płyt strunobeto- nowych o rozpiętości od 6 do 12 m. Płyty są zmonolity- zowane z belkami poprzez dodatkowe zbrojenie górne, ukryte w wylewanym na miejscu nad betonie gr 6 cm. Konstrukcję taką mają obiekty 3-4 oraz 7-9 za wyjątkiem budynku 9a mieszczącego sale kinowe realizowanego w całości w konstrukcji monolitycznej zaprojektowanej w układzie ścian-tarcz. Wyjątek stanowi część budynku 9
- 9b, w której konstrukcja pierwotna została zaadop- towana do nowej funkcji poprzez remont żeliwnych słupów o ceglanych sklepieniach łukowych. Ceglane
mury zewnętrzne zostały zachowane we wszystkich budynkach, jednak ze względu na ich zły stan techniczny poddano je poważnym zabiegom rekonstrukcyjnym. Zdegradowane elewacje ceglane są odnawiane poprzez usunięcie zwietrzałych i zbutwiałych elementów, usuwanie spoin, przemurowywanie ubytków przy użyciu
cegły nowej bądż pozyskanej z rozbiórki, odtwarzanie elementów ozdobnych takich jak: krenelaże, attyki czy narożne wieżyczki (jak w budynku nr 3), czyszczenie lic cegieł, uzupełnianie mniejszych ubytków, unifikację kolorystyczną, wprowadzanie nowej fugi oraz poprzez impregnację całości elewacji preparatami hydrofobizu- jącymi. Cegłę czyści się metodą suchą (mikropiaskowa- nie). Przeciętnie, wymianie podlega około 15% cegieł w fasadach, choć miejscami wartość ta dochodzi do 80%.
Nie tylko elewacje murów wymagały remontu. Po przeprowadzeniu drobiazgowych ekspertyz również poszczególne elementy konstrukcyjne, jak nadproża, filary międzyokienne czy lity mur musiały być wzmoc- nione poprzez wprowadzanie kształtowników stalo- wych, czy kotew wklejanych, łączących poszczególne warstwy ze sobą, oraz z nowa konstrukcją. Fundamenty musiały zostać częściowo wzmacniane opaskami żelbe- towymi, a także uszczelnione przed podciąganiem wód 1 gruntowych poprzez iniekcje hydrofobowe wytwa- ~ rzające izolację poziomą. We wszystkich obiektach zabytkowych elementy żeliwne i stalowe, takie jak słupy, drabinki zewnętrzne czy drzwi, zostały wymon- towane i odnowione w zakładzie, po czym ponownie zainstalowane.
Inwestycja jest realizowana w systemie construct;on management poprzez podział zadania na wiele specja- listycznych pakietów prac. Inwestor podpisuje umowy bezpośrednio z wykonawcami, mając jednocześnie kontrakty z projektantami, oraz firmami inżynierskimi, prowadzącymi bezpośredni nadzór nad harmonogra- mem, jakością i technologią, i koordynującymi działania firm realizacyjnych. Prace budowlane rozpoczęte w pażdzierniku 2003 planuje się zakończyć jesienią 2005. Budżet inwestycji jest kontrolowany przez firmę konsul- tingową, która pracuje bezpośrednio na budowie, wery- fikując założenia początkowe w miarę pojawiania się nowych, nieprzewidzianych problemów. Rewitalizacja obiektów zabytkowych znacznie przekracza koszt wzniesienia podobnego obiektu od podstaw. Powodują to niezinwentaryzowane konstrukcje podziemne, słabsze niż zakładane nośności istniejącej konstrukcji, konieczność wprowadzenia do istniejących obiektów nowych funkcji i zły stan zachowanych elewacji.
Artur Wojtkiewicz
a teraz skany:
sytuacja:
rzut hali centrum handlowego:
przekroj B-B i detal:
rzut budynku multipleksu:
przekrój A-A
przekrój poprzeczny przez budynki 3 i 4
detal A:
zdjęć nie wrzucam bo są identyczne jak te ze stron manufaktury...i sorry za jakość skanów...kiepska rozdzielczosc wiem ale strona na którą wrzucam foty nie chce przyjmować większych....pozdrawiam
