Amsterdam | Jan Evertsenstraat-West

Een gebied dat in het komende decennium flink op de schop zal gaan is de Jan Evertsenstraat.

Om precies te zijn: het westelijke deel. Het betreft het naoorlogse deel van deze straat, ingeklemd tussen de Orteliuskade in het oosten, het water van de Burgemeester Cramergracht in het westen, de Jan van Galenstraat / Burgemeester Röellstraat in het noorden en de zuidelijke straatwand van de Jan Evertsenstraat en het Rembrandtpark in het zuiden. De zuidwand van de straat, met het Ramada Hotel en de Hotelschool The Hague Amsterdam, de vier rode Knijtijzerpanden (die tien jaar geleden nog op de nominatie stonden om gesloopt en vervangen te worden maar die inmiddels gerenoveerd zijn en op de gemeentelijke monumentenlijst prijken), de woontoren Jatopa en het naastgelegen voormalige schoolgebouw (Vliegbasis De Huygens) maken geen deel uit van het plangebied.

Het gebied wordt in noord‐zuidrichting doorsneden door de Ringweg A10 en door de Ringspoordijk (spoorlijn Amsterdam Centraal ‐ Schiphol en metrolijn 50). Het is altijd een onsamenhangende en weinig uitnodigende straat geweest. Wie van het Mercatorplein in westelijke richting fietst heeft bij de Orteliuskade echt het gevoel dat hij de stad verlaat (iets wat ook bij andere verbindingen tussen West en Nieuw‐West het geval is). De nieuwe plannen moeten daar flink verandering in brengen. Het gebied valt deels onder stadsdeel West en deels onder stadsdeel Nieuw‐West en is onderdeel van de wijk Overtoomse Veld, zoals die na de oorlog volgens het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP) van Cornelis van Eesteren zijn gerealiseerd. Overtoomse Veld, gelegen tussen Bos en Lommer en de Riekerpolder, werd (samen met Osdorp en Buitenveldert) als laatste gerealiseerd.

De wijk werd opgevuld met portiekflats van slechte kwaliteit en gebruikt als vergaarbak voor alles wat in de andere Westelijke Tuinsteden nog geen plaats had gekregen. Ziekenhuizen en andere medische instellingen bijvoorbeeld, zoals het Sint Lucas (nu OLVG West), het verdwenen Andreasziekenhuis, het Jan van Breemen Instituut (nu Reade), kantoorgebouwen rond het Rembrandtpark (waarvan de grootste nu het Ramada Hotel is), rond het Koningin Wilhelminaplein (World Fashion Center), in het zuiden van de wijk (Riekerhaven) en bij de Ringspoordijk (Elsevier, nu Student Hotel), middelbare scholen als de LTS Patrimonium (nu De School), LTS Dominicus Savio (nu Vliegbasis De Huygens), CSG Pascal bij de Cornelis Lelylaan, de voormalige HTS aan de Vlaardingenlaan en de grootste garage van het busbedrijf van GVB, Garage West.

In de Structuurvisie 2040, Economisch sterk en duurzaam, zoals die werd vastgesteld door de Gemeente Amsterdam in 2011, werd al gerept over het ontwikkelen van de straten in de Ringzone als verlenging (uitrol, in managementtaal) van de levendige stadsstraten van binnen de Ring. Met name de zone rond de Jan Evertsenstraat heeft grote potentie, als verbinding tussen het hart van de stad (de Dam), de Jordaan, het Mercatorplein en de Sloterplas. De plannen voor deze straat gaan nu een volgende fase in.

Afgelopen week (dinsdag 12 september) was er een openbare inloopavond in De School, waar de eerste uitgewerkte plannen werden gepresenteerd in de vorm van grote posters, waar medewerkers van de Gemeente vragen beantwoordden en waar iedereen opmerkingen en suggesties kon achterlaten op reactieformulieren.

Ik heb een paar snelle foto's van de posters gemaakt (alle posters waar de nieuwe situatie op staat), om in deze nieuwe topic alvast iets van de plannen te kunnen tonen. Het is de bedoeling dat alle informatie op die posters ook binnenkort op de projectsite van de gemeente zal verschijnen. Daar zijn ook andere documenten rond dit project te downloaden.

Het gebied wordt opgedeeld in vier deelgebieden:

• Mercatorpark (tussen Orteliuskade en A10), start bouw op zijn vroegst vanaf 2021;
• OLVG‐West (tussen A10 en Jan Tooropstraat), start bouw op zijn vroegst vanaf 2024;
• Busgarage (tussen Jan Tooropstraat en Ringlijn), start bouw op zijn vroegst vanaf 2023;
• Tennispark (ten westen van de Ringspoordijk), start bouw op zijn vroegst vanaf 2022;

20170912_01_situ by PCFR 76, on Flickr


20170912_02_visie by PCFR 76, on Flickr


20170912_03_openb_ruimte by PCFR 76, on Flickr

De ambitie voor de Jan Evertsenstraat is ca. 3075 woningen, als volgt verdeeld over de vier deelgebieden:

Mercatorpark:

ca. 1100 woningen, brede school, BSO, speeltuin. Gebouwen die blijven staan: Sportplaza Mercator, het voormalige UWV kantoor tegen de A10 en het monumentale deel van Patrimonium (De School). Afgaande op de impressies gaat men uit van blokken langs de Jan Evertsenstraat die aansluiten op de schaal van De Baarsjes (ik schat zes lagen), met een hoogteaccent (ik schat 13 lagen) op de zuidoosthoek (hoek Orteliuskade –Jan Evertsenstraat) en een langgerekt volume langs de A10.


20170912_06_Mercatorpark by PCFR 76, on Flickr


20170912_07_Mercatorpark by PCFR 76, on Flickr

Het Rembrandtpark zal een nieuwe, duidelijk vormgegeven parkentree krijgen op de andere straathoek. De schooltuinen en de kinderboerderij in dat deel van het park blijven behouden. Deze moeten nadrukkelijker bij het park worden getrokken en ook meer een relatie krijgen met de straat.


20170912_04_parkentree by PCFR 76, on Flickr


20170912_05_parkentree by PCFR 76, on Flickr

OLVG‐West:

ca. 725 woningen, voornamelijk zorggerelateerd. Het ziekenhuis blijft behouden en wordt uitgebreid. De grote parkeerterreinen, waar het grootste deel van de woningen zal moeten komen, worden waarschijnlijk vervangen door een garage tegen de A10 aan. Het grootste deel lijkt in blokken van wisselende hoogte te worden gerealiseerd, met een hoogteaccent op de zuidoosthoek (tegen de A10). Op de zuidwesthoek is een klein plein gedacht.


20170912_07_OLVG-West by PCFR 76, on Flickr

Busgarage:

ca. 825 woningen. De hal van de busgarage (dat best een karakteristiek complex is) moet behouden blijven en herontwikkeld voor een "creatief programma" met werkruimtes, horeca en winkels. Woningen zijn gedacht in een getrapt volume dat direct boven deze hal moet worden gebouwd (er stond een afbeelding van de Rotterdamse Fenixlofts bij als referentie), en aan de zuidkant van de garage. De gebouwen van Student Hotel en Poort van Toorop en Sandebak (beiden nu in aanbouw) maken geen deel uit van het plangebied en blijven uiteraard staan.

Waar het busbedrijf van GVB heen verhuist is nog niet bekend. Aangezien het busbedrijf in de komende jaren de transitie van dieselbussen naar elektrische bussen zal maken kan de noodzakelijke investering in de garage en werkplaats mooi samenvallen met een complete verhuizing. De strook tegen de spoordijk aan moet een aantrekkelijke parkstrook worden. In het midden van de zuidstrook (nu parkeerplaats voor de bussen) is een klein plein gedacht dat als entree voor de garage moet dienen. Vanaf dit plein wil men dwars door de garage een looproute naar het Student Hotel aanleggen.


20170912_08_Busgarage by PCFR 76, on Flickr

Tennispark:

425 woningen, brede school, BSO, horeca. Er is een langgerekt volume langs de spoorlijn getekend, met drie kleinere blokken aan het water. Op de zuidwesthoek en de noordoosthoek zijn hoogteaccenten gedacht. De bebouwing van de August Vermeylenstraat maakt geen deel uit van het plangebied en blijft staan. Waar het tennispark heen verhuist is nog niet bekend, het is wel de bedoeling dat het in de buurt blijft, al zou ik niet weten waar er genoeg ruimte voor is.


20170912_09_Tennispark by PCFR 76, on Flickr

De trambaan van lijn 13, die sinds de bouw ervan in 1989 een rare knik maakt bij halte Admiraal Helfrichstraat en die van daar tot de Jan Tooropstraat een (voor Amsterdam toen zeldzame) zijligging kent, zal verhuizen naar het midden van de straat. Of alle haltes op hun huidige locaties behouden blijven was me niet duidelijk. Ideeën om de tramlijn ook te verleggen via de rotonde aan de Oostoever, de Noordzijde van de Sloterplas en de Burgemeester Rendorpstraat naar de Burgemeester Röellstraat zijn voorlopig van de baan. Die hingen samen met de mogelijke komst van een NS‐station Amsterdam Sloterplas en een nieuwe, tweede, zuidelijke entree voor het metrostation Jan van Galenstraat, maar ook die plannen heeft men voorlopig opgeborgen.

Het maken van een uitgebreide fotoserie van dit gebied, opdat we over pakweg tien jaar nog terug kunnen kijken hoe het er hier in 2017 ook alweer uit zag, staat op mijn planning.