ANTWERPEN | EILANDJE | Montevideowijk

Tussen 1873 en 1934 verscheepte de rederij Red Star Line circa 3 miljoen mensen van Europese en Joodse afkomst van Antwerpen naar de Nieuwe Wereld.

De lokalen waar de immigranten de laatste gezondheidstesten ondergingen, ontsmet en gecontroleerd werden en uiteindelijk ook geregistreerd, zijn gelegen aan de Rijnkaai op het Eilandje aan de Schelde. Deze drie gebouwen (waarvan 2 beschermde monumenten) stonden lange tijd leeg. De aankoop door de Stad Antwerpen kadert in het stadsontwikkelingsplan om het eilandje om te vormen tot een aantrekkelijk gebied voor wonen en werken.

De site ligt op een steenworp van het Museum aan de Stroom, dat de collecties van het Volkskundemuseum, het Vleeshuis en het Nationaal Scheepvaartmuseum onderdak zal bieden. Het wordt de plaats bij uitstek om het rijke Antwerps sociale, culturele, maritieme, economische en internationaal verleden te ontdekken en te onderzoeken. Het is de bedoeling de magazijnen van de Red Star Line te integreren in dit nieuwe museum.


Met als uitgangspunt de gemeenschappelijke geschiedenis en de verbondenheid tussen beide gebouwen, is er een samenwerkingsverband ontwikkeld tussen het Ellis Island Museum en The American Family Immigration History Center en het Museum aan de Stroom / Red Star Line memorial.

De doelstelling is om met respect voor de historische en monumentale waarde van de gebouwen het specifieke karakter van tenminste 2 van de 3 gebouwen te onderstrepen; via de restauratie en architectuur duidelijk te maken dat het een memoriaal betreft en de nodige instrumenten aan te brengen zowel voor het onthaal van (internationale) bezoekers als voor ruimtes bestemd voor specifieke doeleinden zoals catering, museum en tentoonstellingen, (souvenir)shops en/of verdeling van informatie over migratie.

Begin november besliste het Antwerpse stadsbestuur dat het Amerikaanse architectenbureau Beyer Blinder Belle Architects uit New York het ontwerp voor het Red Star Line museum mag verzorgen. Dat bureau bestaat sinds 1968 en werkte mee aan het Chrysler Building en het Lincoln Center.


BBB is voorstander van een rustige restauratie en denkt voor het derder gebouw aan een family inn. In dat familiehotel zouden ouders met hun kunderen naast een plek met geschiedenis kunnen verblijven.

In een eerste fase worden de gebouwen gerestaureerd. Met de architecten van het MAS zal dan een concept uitgetekend worden

De Red Star Line magazijnen zijn een deel van het collectieve geheugen van de havenstad. Het project moet dus de kenmerkende pakhuisarchitectuur respecteren. Een interne reorganisatie en een flexibele, vrije invulling behoren tot de mogelijkheden voor het project. De gevels en de structuur moeten gerestaureerd worden. Door invoeging van niveaus in de dubbel hoge ruimtes kan extra oppervlakte gecreëerd worden.

Het nieuwe project mag geen overlast veroorzaken voor de leefomgeving en een goed nabuurschap tussen de verschillende functies is van essentieel belang. De nieuwe, publieke functie moet vooral goed bereikbaar zijn voor voetgangers en fietsers. Wagens worden er niet geweerd en hiervoor worden een aantal parkeerplaatsen voorzien. Bijkomende infrastructuurwerken moeten kaderen in het geheel van de heraanleg van deze site.

------------------------------------------------------------------

Het winnende ontwerp voorziet in een nieuwbouw op de gerenoveerde magazijnen. Er zijn foto’s en beelden van dit ontwerp (waarvan boven een), en dit op de tentoonstelling die in het voorjaar 2007 naar Antwerpen komt.