(B) Maldegem : stoomfestival

^^ Ik heb van insiders vernomen dat ze van Infrabel niet meer tot in het NMBS-station mogen rijden. Althans niet gratis. Infrabel verhuurt haar spoorweginfrastructuur aan spoorwegmaatschappijen of aan een vzw zoals het Stoomcentrum. Het Stoomcentrum huurt de oude spoorlijn Eeklo-Maldegem en het station van Maldegem, maar niet het station van Eeklo.

De strenge veiligheidsnormen die Infrabel oplegt aan bvb. de NMBS, gelden trouwens ook voor de vzw. Stoomcentrum. Vandaar ook dat er de laatste jaren heel wat werd geïnvesteerd in de spoorlijn en de seinen. Vroeger keek men niet zo nauw.

Ook practische bezwaren zullen wel een rol spelen. Een activiteit zoals het Stoomfestival brengt heel wat treinbewegingen met zich mee. Tussen 9 en 19 uur reden bijna onafgebroken stoomtreinen heen en terug. Met nogal wat rangeerwerk tot gevolg, want de stoomlocs moeten steeds weer losgekoppeld en aan de andere kant van de wagons gehangen worden. In een actief NMBS-station is dat niet steeds evident, daar het gewone treinverkeer niet mag gehinderd worden.
Niet dat er dit weekend zoveel hinder zou geweest zijn, er reden gewoon helemaal geen treinen tussen Gent en Eeklo, wegens werken aan de beschermde Muidebrug.

En de oversteek aan de Oostveldstraat is inderdaad ook al niet ideaal. De treinen moeten daar nu eenmaal oversteken op het op één na drukste kruispunt van de stad.

Van dat 'nieuwe station' moet je je trouwens niet veel voorstellen. het zijn gewoon een nieuw perron en enkele wissels. Al zou een historisch schuilhuisje zeker niet misstaan.
Een stationsbuffet is er in elk geval reeds: het leuke terras aan de achterkant van café Trappenhuis heeft reeds een in/uitgang aan de spoorlijn.

Ik had beloofd aan mijn zoontje en zijn vriendinnetje om dit jaar het Stoomfestival in Maldegem te bezoeken.
We zouden vanuit Eeklo met een oldie vertrekken, wat normaal gezien geen probleem is.
De eerste trein kwam niet opdagen en de tweede -een fraai dieseltje- werd enkel naar Eeklo gereden als personeelswagen.
De trein die om 11.15u in Eeklo zou aankomen en om 11.35u. naar Maldegem zou sporen, stond in panne in Balgerhoeke.
Aangezien we 's nammiddags nog andere verplichtingen hadden, werd ons stoomprogramma noodgedwongen geschrapt.
In de late namiddag -met de fiets op weg naar Sint-Laureins- konden we toch nog een oudje in volle glorie bewonderen.

1. Waiting for the train...


2. Dààr is 'm!


3. De Motorwagen TA 4620, mooi gerestaureerd door de vrijwillgers van het Stoomcentrum.


4.


5. Jammer genoeg bleef deze schoonheid de hele dag in Eeklo staan...


6. Maar we mochten natuurlijk wel even binnen piepen


7. Een brokje nostalgie.


8. In de late namiddag kwam deze stoomtrein aan te Eeklo.
De TKh 5387 General Maczek van het Stoomcentrum zelf.


9. Klaar voor vertrek richting Maldegem. Nog vlug een kiekje vanaf m'n fiets.

Zondag dan eindelijk toch eens het Stoomcentrum in buurgemeente Maldegem bezocht.
Een dieselmotorwagen TT 4403 uit 1954 wacht ons op aan het station in Eeklo.



We rijden ermee tot aan het oude station van de Eeklose parochie Balgerhoeke, op de grens van Eeklo en Maldegem.
Daar wachten we op de stoomtrein vanuit Maldegem. De rangeerloc type 91 uit 1964, staat al klaar.


Zie ginds komt de stoomtrein...


De Poolse stoomloc "General Maczek" rijdt over de beschermde spoorbrug over het Schipdonkkanaal dat de grens tussen
de 2 gemeenten vormt.


Enig rangeerwerk om de loc aan de andere kant van de trein te koppelen.


Stoom aflaten...


Klaar voor de rit naar het Stoomcentrum.


3de klas, niet rookers...


Houten banken dus.




Aankomst in Maldegem. De oude, gerenoveerde goederenloods rechts herbergt nu een architectenbureau.


Het mooi gerestaureerde station van Maldegem.





Een recent opgeknapte dieselrangeerloc uit 1960 en een motorwagen type 46 uit 1952.




De imposante Poolse ex-PKP stoomlocomotief.
Sinds precies één jaar buiten meer in gebruik en nu definitief een statisch museumstuk.




Vlotte verbindingen vanuit Maldegem...


Dorst!




Dit leuk smalspoordieseltje rijdt ons naar deelgemeente Donk.


Het smalspoor werd aangelegd op de oude spoorwegbedding naar Brugge.




Onder het viaduct van de N9 Gent-Brugge.


Seinwachtershuisje 76 te Maldegem-Bogaarde.


Net buiten het station passeer je nog wat vergane glorie...


...wachtend op renovatie?...


...of op de sloop...


Binnenin de werkloods tref je fraais in beter staat.








Klaar voor het vertrek naar Eeklo




Aankomst en rangeerwerk in Eeklo.

Afgelopen weekend was er dus weer een erg succesvol Stoomfestival, waarvoor duizenden treinliefhebbers naar Maldegem afzakten.
Wij zaten die dagen in de verre Westhoek. Maar bij thuiskomst zondagmiddag ben ik even met m'n zoontje naar het stoomcentrum-perron in Eeklo getrokken.
Daar was gelukkig ook één en ander te zien:

Net op tijd om de Tkh 5387 “ General Maczek” van het Stoomcentrum zelf te zien vertrekken.




Op het spoor wachten 2 diesllocs van de NMBS.
Eén nieuwe uit de 78-reeks om te rangeren en één oudje uit de 55-serie als pronkstuk.
Een lichtere versie hiervan verzorgde tot voor enkele jaren het reizigersverkeer tussen Gent en Eeklo.




















De TRAMLOC 808 werd in 1896 door Saint-Leonard geleverd voor de lijn Overijse-Groenendaal. Deze bezit aan elk eind een cabine.
Als enige overlevende doet ze dienst op de museumlijn Mariembourg-Treignes van de Chemin de Fer à Vapeur des Trois Vallées.




















Fred, gebouwd in 1925 en vast werkpaard van het Stoomcentrum tussen 1991en 2002 is na een volledige restauratie
en met een splinternieuwe ketel de tweede ster van het evenement.
De bekendste loc van de vereniging vervoerde tijdens het Stoomfestival haar eerste reizigers.




















Uit Nederland komt stoomlocomotief Enkhuizen, gebouwd in Luik omstreeks 1929 voor de Stikstoffabriek te Sluiskil, bij Terneuzen.
Na haar actieve dienst ging ze onmiddellijk rijden voor de Stoomtram Hoorn-Medemblik.
Het Stoomcentrum is momenteel de enige overgebleven zusterlok “Bebert” uit 1926 aan het restaureren.























Meer info: www.stoomcentrum.be

Bedankt voor het bekijken alweer!

Zelf ben ik - persoonlijk - geen liefhebber van museumlijnen type Eeklo - Maldegem: het is - voor mij, als spoorwegliefhebber - vis noch vlees. Men restaureert de Belgische infrastructuur, maar rijdt er met een allegaartje aan materiaal dat in België nooit gereden heeft en totaal onbekend is. Het beleid is daarenboven dikwijls ondoorzichtig en dit is de hoofdreden waarom ik dergelijke verenigingen ook niet (financieel) steun met een lidmaatschap: wat moet men denken van de aanschaf van een Poolse sneltreinlok - 130 km/u - voor een lokaal lijntje, terwijl een Poolse stoomlocomotief in België nooit gereden heeft?

Het neemt niet weg dat ik het werk van de vrijwilligers waardeer en het resultaat mag gezien worden. Het was ondertussen een flink aantal jaar geleden dat ik daar geweest was en een deel van het bijeenverzameld schroot - ze hadden ooit zelfs oostduiste slaaprijtuigen - is verdwenen en het emplacement van Maldegem zag er al heel wat ordentelijker uit.

De reden dat ik dus naar daar ben geweest, was de komst van de NMVB loc 808. Bewaarde stoomlocomotieven van de Buurtspoorwegen kan men op 1 hand tellen en de rijvaardige exact op 1 vinger...
Zonde: het is een belangrijk onderdeel van onze vervoersgeschiedenis, maar beter 1 dan geen!
Die 808 is dan ook nog een bijzonder exemplaar, want het is een normaalsporige, terwijl het overgrote deel smal(meter)sporig waren. Die normaalsporige loc deed dienst op de al lang verdwenen lijn Groendaal - Overijse.

Helaas is de inzet van die 808 in Mariembourg pure folklore... hoewel er in 2007 een fantastische rit geweest is met de enigste bewaarde normaalsporige tramrijtuigen van de NMVB: schitterende historische combinatie, want zo'n lok met een NMBS wagon.... dat vloekt.

De komst van die lokomotief naar Maldegem was dus een goede reden om er toch nog eens naartoe te rijden: ik had gelezen dat er een rit was om 12u00 met een reizigerstrein & dat nadien er wat gemaneuvreerd ging worden in Maldegem.

De enige wat mooie plaats op deze saaie lijn vindt men aan in Balgerhoeke: daar is er een oude brug over het Schipdonkkanaal.
Voormelde 808 sleept een M1 rijtuig op 3 mei. Uiteraard is dit puur folklore, maar het is wel een leuk fotostandpunt.



Het afrijden van de brug geeft een totaal ander en achteraf bekeken minstens even leuk motief: dat veel te groot M1 rijtuig - de verhouding locomotief / wagon is inderdaad echt lelijk - werd alzo weggewerkt:



In Maldegem stelde het maneuvreren weinig voor; het hele station was omgetoverd tot een Vlaamse Kermis inclusief bier en pensen: kortom: de plaats om zo snel mogelijk te verdwijnen, want mooie foto's maak je er toch niet. De inkom heb ik uiteraard betaald en ik kreeg ook een dienstregeling: groot was mijn verbazing dat iemand mij vertelde dat die stoomloc ook een fotorit ging doen "dat niet op de dienstregeling stond" en dat met goederenwagons!
In het station toch nog een "portretfoto" kunnen maken - wat ik met schroot bedoel, kan men op de achtergrond ontdekken.



De combinatie stoomloc en Vlaamse Kermis gaf het volgend sfeerbeeld:



De lijn is oersaai en biedt weinig mooie fotostandpunten, op Balgerhoeke na dus.
Het is dus alweer daar dat ik terecht kwam om die trein op te wachten:



Een meevaller was dat de dienstregeling totaal niet klopte en dat de trein terug achteruit moest rijden, zodat de tegentrein op het halve maneuverspoor kon uitwijken... maar de volgende reizigerstrein was dan ook al in 't zicht...
Dat maneuvreren maakte dat ik deze ditmaal schitterende combinatie op een andere wijze kon fotograferen:



In Eeklo mag de vereniging niet meer op NMBS terrein komen, zodat de treinen noodgedwongen aan de overzijde van de overweg moeten eindigen en er daar een noodperron gebouwd werd.
Het is onmogelijk om daar zinnige foto's te maken als er een reizigerstrein is, maar de goederentrein ging er nog "enige tijd" blijven staan, want de vertragingen waren te groot geworden... Dit stoorde me helemaal niet: het gaf alleen maar perspectieven tot mooie foto's.

Zeg nu zelf: wie zou er kunnen raden dat deze foto in Eeklo genomen werd?



Om te eindigen: in hetzelfde Eeklo, de goederentrein wachtend op een latere vertrektijd (werd telkens uitgesteld): dit gaf het exacte beeld van hoe de NMVB deze lok ooit benut heeft: voor het overbrengen van korte NMBS treinen: zo moet het er ooit hebben uitgezien tussen Overijse en Groenendaal. Al bij al een schitterend initiatief voor tram- en treinliefhebbers, maar waar helaas veel te weinig publiciteit over gemaakt is geweest. Ik kan mij niet meer herinneren of en wanneer deze lok een goederentrein getrokken heeft in haar museaal bestaan maar dit was toch wel een bijzonder evenement, want het gaf een unieke gelegenheid om de lok te zien met een waarheidsgetrouwe combinatie.



Focus1965

^^ De lijn Maldegem-Eeklo loopt inderdaad niet door het mooiste landschappelijke gebied.
Het ligt nu eenmaal helemaal op een dichtbebouwde zandrug tussen beide gemeenten vol verkavelingen en lintbebouwing die Vlaanderen nu eenmaal kenmerkt.
Voor mooie scènes moet je nu eenmaal in de heuvels van de Ardennen of in het buitenland zijn.

Maar ik vind persoonlijk de perrons en het traject door Eeklo toch een beter plaats om foto's te nemen. Het hele traject werd en wordt er aangelegd in één langgerekt, groen parklandschap met heel wat bomen en een fietspad.
Bovendien is het er tijdens het stoomfestival geen pensenkermis en kan je er heel rustig de aankomende, rangerende en vertrekkende treinen fotograferen, met zuidelijk het nieuwe park aan de vroegere (gerenoveerde) Melkerij en noordelijk het uitgestrekte gebied van het oude, gerestaureerde klooster en kapel van het psychiatrisch ziekenhuis.
In Vlaanderen zal het lang zoeken zijn naar een beter stedelijk spoorweglandschap, denk ik.
Al mogen ze de perrons in Eeklo eindelijk wel eens afwerken. Maar ik begrijp wel dat die noeste vrijwilligers nog een boel andere arbeid te verrichten hebben.

Hulde aan hen dus!