Joined
·
13,150 Posts
Postanowiłem w końcu założyć własny wątek autorski
. Na początku przerzucę
kilka swoich fotorelacji z białostockiego wątku głównego, a następnie sukcesywnie będę dodawał kolejne zdjęcia. Zapraszam serdecznie do oglądania i dzielenia się spostrzeżeniami
.
Zaczynamy. Na początku zdjęcia z serca, salonu miasta - Rynku Kościuszki - z końca maja obecnego roku.

Wychodząca z rynku ulica Lipowa. Kończąca się na widocznym strzelistym, modernistycznym kościele św. Rocha zabudowanym w latach międzywojennych.

Robiąc kilka kroków w prawo możemy dostrzec kopułę cerkwi św. Mikołaja z połowy XIX wieku.

W przybliżeniu ten sam widok w 1916 r.

Północna pierzeja rynku kończąca się neogotycką katedrą z początku XX w. Po środku barokowy ratusz fundacji Jana Klemensa Branickiego z połowy XVIII w.

Zachodnia i fragment południowej pierzei rynku.



Południowa pierzeja rynku.

W nawierzchni rynku widać zaznaczony innym kolorem płyt obrys dawnej wagi miejskiej.

Informująca o tym mosiężna płyta.

W kierunku ulicy Suraskiej wychodzącej z południowo-zachodniego rogu rynku.

Przed czerwoną neogotycką katedrą stoi najstarszy budynek w mieście - biały późnorenesansowy kościół p.w. WNMP wybudowany w latach 1616-26 z fundacji Piotra Wesołowskiego - Marszałka Wielkiego Księstwa Litewskiego. Górująca nad nim neogotycka katedra powstała jako przybudówka w latach 1900-05 wg. projektu arch. Piusa Dziekońskiego. Władze carskie w gubernialnym Grodnie nie chciały się zgodzić na budowę drugiej katolickiej świątyni. Zgodziły się dopiero po otrzymaniu dużej łapówki na dobudówkę ...
.

Ratusz.
W gmachu nigdy nie miały swej siedziby władze miejskie. Od początku została nadana mu funkcja handlowa - spełniał role swoistych kramnic czy też sukiennic. Ufundowany przez ówczesnego właściciela Białegostoku Hetmana Wielkiego Koronnego Jana Klemensa Branickiego budynek miał jako dominanta komponować przestrzeń rynku. Budowa prowadzona była w etapach. Początkowo w 1745 r. wzniesiono parterowy, oparty na rzucie kwadratu budynek przykryty mansardowym dachem. W oddanym w dzierżawę obiekcie miejscowi Żydzi prowadzili ok. dziesięciu sklepów. Dobra koniunktura spowodowała, że w 1755 r. na koszt dwudziestu białostockich żydowskich kupców wzniesiono cztery narożne pawilony które połączono ze środkową częścią arkadami przez które wchodzono na wewnętrzny dziedziniec. Niespełna pięć lat później w 1761 r. dobudowano jedną kondygnację wieży, a obecną wysokość i kształt otrzymała w 1798 r. Jak widać stosunkowo długi okres budowy gmachu w obecnej postaci wynikała nie z z jednorodnej koncepcji architektonicznej ale podyktowana została czynnikami zewnętrznymi. Mimo tego budynek jest jednym z najoryginalniejszych i najładniejszych w mieście i stanowi bardzo rzadki w naszym kraju przykład ratusza alkierzowego (podobnie jak i trójkątne założenie białostockiego rynku). Część parterową z pierwszą kondygnacją wieży oraz alkierze zaprojektował Jan Henryk Klemm. Nie jest znany autor drugiej kondygnacji oraz jej zwieńczenia - gdy je budowano J.H Klemm już nie żył. Na początki lat 70-tych XVIII w. w budynku mieściło się już 48 kramów a na parterze i pierwszym pietrze wieży mieściły się areszt i izba sądowa. W wyniku rozwoju handlu w 1807 r. rozbudowano alkierze i częściowo zabudowano dziedziniec. W 1868 r. na ratuszowej wieży został zamontowany zegar, a 30 lat później wokół hełmu umieszczona została metalowa galeria wykorzystywana przez strażaków jako punkt obserwacyjny. W latach międzywojennych w ratuszu mieściło się ponad sto sklepów reprezentujących przeróżne branże. Wygląd i stan techniczny zabytkowego budynku budził troskę Konserwatora Okręgu Białostockiego, który w 1923 r. wnioskował o natychmiastowe wywłaszczenie wszystkich sklepikarzy i przeprowadzenie remontu i rekonstrukcji obiektu - niestety plan nie został zrealizowany. W 1940 r. okupujący miasto sowieci rozebrali ratusz chcąc w tym miejscu postawić wielki pomnik Stalina. Nie zdążyli jednak tego zrobić gdyż zaatakowali ich niedawni dobrzy sojusznicy spod znaku swastyki. Po wojnie w 1953 r. w wyniku działań białostockiego konserwatora zabytków Władysława Paszkowskiego nastąpiła odbudowa obiektu według projektu Zofii Chojnackiej. Projekt wnętrz był autorstwem Stanisława Bukowskiego. Po zakończeniu prac w 1958 r. w budynku swoją siedzibę znalazło Muzeum Okręgowe. Zasadniczą zmianą w powojennej odbudowie było połączenie łącznikami alkierzy z korpusem głównym obiektu co zapewniło wewnętrzną komunikację i jego podpiwniczenie. Powstałe w 1949 roku Muzeum Okręgowe mieściło się początkowo w jednym ze skrzydeł Pałacu Branickich, aby w roku następnym przenieść się do pałacyku gościnnego przy ulicy Kilińskiego. Od początku było największym muzeum w regionie posiadając liczne oddziały w Białymstoku ( Muzeum Historyczne przy Warszawskiej 37; Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego przy Świętojańskiej 17) oraz na terenie województwa (Muzeum Wnętrz Pałacowych w Pałacu Branickich w Choroszczy; Muzeum Ikon w Supraślu; Muzeum w Tykocinie; Muzeum w Bielsku Podlaskim i Muzeum Wsi w Osowiczach). W głównej siedzibie muzeum w ratuszu znajdują się zbiory sztuki i etnografii. W pomieszczeniach korpusu głównego znajduje się stała ekspozycja - galeria malarstwa polskiego XVIII-XX w. Są tu działa min. Augustyna Mirysa, Alfreda Wierusz-Kowalskiego, Olgi Boznańskiej, Leona Wyczółkowskiego, Piotra Michałowskiego, Jacka Malczewskiego, Jana Matejki, Jana Stanisławskiego, Stanisława Wyspiańskiego i Witkacego. W alkierzach i w piwnicach znajdują się ekspozycje czasowe.

W widocznych na poprzednim zdjęciu kręgach znajdują się historyczne zdjęcia rynku.

Środkowa część ratusza od strony wschodniej w zbliżeniu.

Jedna z dwóch mosiężnych "wodopojek"

Po prawej w północnej pierzei rynku wlot ul. Ludwika Zamenhofa która prowadzi do miejsca urodzenia twórcy języka esperanto.

W kierunku wschodniej części Rynku Kościuszki przeciętej po wojnie ulicą Sienkiewicza.
Zabudowa białostockiego rynku podobnie jak i całego centrum w czasie ostatniej wojny w prawie 100% legła w gruzach. Uratowały się jedynie okolice katedry. Po wojnie zrekonstruowano jedynie zabytki z okresu fundacji Branickiego - czyli połowy XVIII w. (ratusz, kamienica na rogu Sienkiewicza, cekhaus, klasztor i szpital). Pozostała zabudowa to mniej lub bardziej udany socreal.
kilka swoich fotorelacji z białostockiego wątku głównego, a następnie sukcesywnie będę dodawał kolejne zdjęcia. Zapraszam serdecznie do oglądania i dzielenia się spostrzeżeniami
Zaczynamy. Na początku zdjęcia z serca, salonu miasta - Rynku Kościuszki - z końca maja obecnego roku.

Wychodząca z rynku ulica Lipowa. Kończąca się na widocznym strzelistym, modernistycznym kościele św. Rocha zabudowanym w latach międzywojennych.

Robiąc kilka kroków w prawo możemy dostrzec kopułę cerkwi św. Mikołaja z połowy XIX wieku.

W przybliżeniu ten sam widok w 1916 r.

Północna pierzeja rynku kończąca się neogotycką katedrą z początku XX w. Po środku barokowy ratusz fundacji Jana Klemensa Branickiego z połowy XVIII w.

Zachodnia i fragment południowej pierzei rynku.



Południowa pierzeja rynku.

W nawierzchni rynku widać zaznaczony innym kolorem płyt obrys dawnej wagi miejskiej.

Informująca o tym mosiężna płyta.

W kierunku ulicy Suraskiej wychodzącej z południowo-zachodniego rogu rynku.

Przed czerwoną neogotycką katedrą stoi najstarszy budynek w mieście - biały późnorenesansowy kościół p.w. WNMP wybudowany w latach 1616-26 z fundacji Piotra Wesołowskiego - Marszałka Wielkiego Księstwa Litewskiego. Górująca nad nim neogotycka katedra powstała jako przybudówka w latach 1900-05 wg. projektu arch. Piusa Dziekońskiego. Władze carskie w gubernialnym Grodnie nie chciały się zgodzić na budowę drugiej katolickiej świątyni. Zgodziły się dopiero po otrzymaniu dużej łapówki na dobudówkę ...

Ratusz.
W gmachu nigdy nie miały swej siedziby władze miejskie. Od początku została nadana mu funkcja handlowa - spełniał role swoistych kramnic czy też sukiennic. Ufundowany przez ówczesnego właściciela Białegostoku Hetmana Wielkiego Koronnego Jana Klemensa Branickiego budynek miał jako dominanta komponować przestrzeń rynku. Budowa prowadzona była w etapach. Początkowo w 1745 r. wzniesiono parterowy, oparty na rzucie kwadratu budynek przykryty mansardowym dachem. W oddanym w dzierżawę obiekcie miejscowi Żydzi prowadzili ok. dziesięciu sklepów. Dobra koniunktura spowodowała, że w 1755 r. na koszt dwudziestu białostockich żydowskich kupców wzniesiono cztery narożne pawilony które połączono ze środkową częścią arkadami przez które wchodzono na wewnętrzny dziedziniec. Niespełna pięć lat później w 1761 r. dobudowano jedną kondygnację wieży, a obecną wysokość i kształt otrzymała w 1798 r. Jak widać stosunkowo długi okres budowy gmachu w obecnej postaci wynikała nie z z jednorodnej koncepcji architektonicznej ale podyktowana została czynnikami zewnętrznymi. Mimo tego budynek jest jednym z najoryginalniejszych i najładniejszych w mieście i stanowi bardzo rzadki w naszym kraju przykład ratusza alkierzowego (podobnie jak i trójkątne założenie białostockiego rynku). Część parterową z pierwszą kondygnacją wieży oraz alkierze zaprojektował Jan Henryk Klemm. Nie jest znany autor drugiej kondygnacji oraz jej zwieńczenia - gdy je budowano J.H Klemm już nie żył. Na początki lat 70-tych XVIII w. w budynku mieściło się już 48 kramów a na parterze i pierwszym pietrze wieży mieściły się areszt i izba sądowa. W wyniku rozwoju handlu w 1807 r. rozbudowano alkierze i częściowo zabudowano dziedziniec. W 1868 r. na ratuszowej wieży został zamontowany zegar, a 30 lat później wokół hełmu umieszczona została metalowa galeria wykorzystywana przez strażaków jako punkt obserwacyjny. W latach międzywojennych w ratuszu mieściło się ponad sto sklepów reprezentujących przeróżne branże. Wygląd i stan techniczny zabytkowego budynku budził troskę Konserwatora Okręgu Białostockiego, który w 1923 r. wnioskował o natychmiastowe wywłaszczenie wszystkich sklepikarzy i przeprowadzenie remontu i rekonstrukcji obiektu - niestety plan nie został zrealizowany. W 1940 r. okupujący miasto sowieci rozebrali ratusz chcąc w tym miejscu postawić wielki pomnik Stalina. Nie zdążyli jednak tego zrobić gdyż zaatakowali ich niedawni dobrzy sojusznicy spod znaku swastyki. Po wojnie w 1953 r. w wyniku działań białostockiego konserwatora zabytków Władysława Paszkowskiego nastąpiła odbudowa obiektu według projektu Zofii Chojnackiej. Projekt wnętrz był autorstwem Stanisława Bukowskiego. Po zakończeniu prac w 1958 r. w budynku swoją siedzibę znalazło Muzeum Okręgowe. Zasadniczą zmianą w powojennej odbudowie było połączenie łącznikami alkierzy z korpusem głównym obiektu co zapewniło wewnętrzną komunikację i jego podpiwniczenie. Powstałe w 1949 roku Muzeum Okręgowe mieściło się początkowo w jednym ze skrzydeł Pałacu Branickich, aby w roku następnym przenieść się do pałacyku gościnnego przy ulicy Kilińskiego. Od początku było największym muzeum w regionie posiadając liczne oddziały w Białymstoku ( Muzeum Historyczne przy Warszawskiej 37; Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego przy Świętojańskiej 17) oraz na terenie województwa (Muzeum Wnętrz Pałacowych w Pałacu Branickich w Choroszczy; Muzeum Ikon w Supraślu; Muzeum w Tykocinie; Muzeum w Bielsku Podlaskim i Muzeum Wsi w Osowiczach). W głównej siedzibie muzeum w ratuszu znajdują się zbiory sztuki i etnografii. W pomieszczeniach korpusu głównego znajduje się stała ekspozycja - galeria malarstwa polskiego XVIII-XX w. Są tu działa min. Augustyna Mirysa, Alfreda Wierusz-Kowalskiego, Olgi Boznańskiej, Leona Wyczółkowskiego, Piotra Michałowskiego, Jacka Malczewskiego, Jana Matejki, Jana Stanisławskiego, Stanisława Wyspiańskiego i Witkacego. W alkierzach i w piwnicach znajdują się ekspozycje czasowe.

W widocznych na poprzednim zdjęciu kręgach znajdują się historyczne zdjęcia rynku.

Środkowa część ratusza od strony wschodniej w zbliżeniu.

Jedna z dwóch mosiężnych "wodopojek"

Po prawej w północnej pierzei rynku wlot ul. Ludwika Zamenhofa która prowadzi do miejsca urodzenia twórcy języka esperanto.

W kierunku wschodniej części Rynku Kościuszki przeciętej po wojnie ulicą Sienkiewicza.
Zabudowa białostockiego rynku podobnie jak i całego centrum w czasie ostatniej wojny w prawie 100% legła w gruzach. Uratowały się jedynie okolice katedry. Po wojnie zrekonstruowano jedynie zabytki z okresu fundacji Branickiego - czyli połowy XVIII w. (ratusz, kamienica na rogu Sienkiewicza, cekhaus, klasztor i szpital). Pozostała zabudowa to mniej lub bardziej udany socreal.