Eindhoven: omgeving Stadhuisplein | visie

Het Stratumseind is een vrije smalle straat, ook al staat er een 120m hoge toren achter, je kunt echt niet zomaar over de oude rechtbank heenkijken hoor.

Wat de bezonning betreft, er zijn daar geen (noemenswaardige) terrassen. Op het moment dat de toren de straat in de schaduw zou zetten doet de bebouwing van het Stratumseind dit immers zelf al. Het is niet voor niets dat je de meest gewilde terrasjes vindt op pleinen zoals de Markt en niet in de stadsstraten. Als de oude rechtbank aan een plein had gelegen had je een punt, maar dat is niet zo.

En dan nog de Catharinakerk, die staat inderdaad min of meer op één lijn met de toren, maar gezien vanuit de Rechtestraat een stuk dichterbij en lijkt dus hoger. Overigens zijn dit soort zichtlijnen heel subtiel, zou je de toren een stukje naar achteren plaatsen of terug laten springen dan zie je hem al niet meer.

Verder is dit allemaal erg voorbarig, want het is nog lang niet zeker dat het deze ontwerpen en hoogtes worden en dat de gemeente hiermee akkoord gaat.

De oude binnenstad van Frankfurt is een vrij recente reconstructie. Voor een deel replica's van in de oorlog verwoeste gebouwen, deels gebouwen die enigzins lijken op wat er vroeger stond en voor de rest opvulling die in het geheel past. Zelfs in een rijke stad als Frankfurt was er blijkbaar niet voldoende geld om de oude stad steen voor steen te herbouwen.

En zelfs dan nog zijn de wolkenkrabbers gewoon zichtbaar vanuit de 'oude stad':



Niet veel anders dan een hoge toren die je misschien vanaf het Stratumseind kunt zien toch?

Eigenlijk volgt Eindhoven best aardig het Frankfurt model. Er worden geen hoge torens gebouwd op het Stratumseind, de Markt, Rechtestraat of Kleine Berg, maar wel een stukje verderop. En soms (meestal niet) zul je een stukje toren zien vanuit de oude stad, net als in Frankfurt.

Alhoewel hij het niet leest, raad ik Ward toch aan om een zich eens te verdiepen in iets dat perspectief heet.

Het bekende aanzicht op de Emmasingel:

https://zoom.nl/foto/full/architectuur/kenmerkend-eindhoven.1682183.html?object=user&object_id=82077

De Admirant en Regent zijn ongeveer even hoog, toch lijkt de Admirant bijna twee keer zo hoog omdat deze dichterbij de fotograaf staat.

Als je vanaf het Stratumseind naar het Stadhuisplein kijkt moet je dus ook rekening houden met het perspectief. Op de plaatjes is de hoogbouw bij het stadkantoor echter 2,5 keer zo hoog als de Stadhuistoren. Klopt niks van, sterker nog het plaatje zoals Ward het wel graag ziet, komt dichter bij de realiteit.

Zullen we het maar niet hebben over de 'impressie' vanaf de Heuvelgalerie. De torens zijn hier eerder 250-300m hoog. Bovendien is de foto gemaakt met een drone of van het dak van de koepel. Niemand die het ooit zo ervaart, ik was hier vanmiddag nog en vanaf straatniveau zul je de hoogbouw rondom het Stadhuisplein gewoon niet of nauwelijks zien.

Discussie prima, je zorgen maken mag best en smaken kunnen verschillen. Maar dit is gewoon van hetzelfde niveau als opmerkingen over 'expats die alleen met hun SUV de parkeergarages van hoogbouw in- en uit rijden en het verkeer in de stad lamleggen' of 'torens vol wietplantages'. Toont eerder aan dat de tegenstanders eigenlijk geen argumenten hebben.

Slechte ontwikkeling

De wat oudere bewoner/bezoeker van de stad kan het misschien nog herinneneren, maar tot begin jaren '90 was het gebied waar nu de Heuvelgalerie, Lage Landen en Smalle Haven zijn een grote onbebouwde vlakte, grotendeels in gebruik als parkeerterrein. En dat was niet de enige 'open wond' in de stad.

Dit heeft er mede toe geleid dat de gemeente het beleid 'niet slopen tenzij' heeft ontwikkeld. Een van de uitgangspunten was dat er pas gesloopt mag worden als direct aansluitend de vervangende nieuwbouw gerealiseerd wordt. Bij The Student Hotel, Rabobank en de Bunkertoren is dit goed gegaan, maar hier maakt men weer dezelfde fouten als vroeger, met alle risico's vandien:

• Als de leegte naar verwachting tijdelijk is, is een aantrekkelijke inrichting niet waarschijnlijk. Dan kijk je een paar jaar lang tegen hekken/schuttingen aan en heb je er nog niets aan
• Maar wat is tijdelijk? Het HCZ gebouw is al 7 jaar een karkas, bij de Heuvelgalerie liet ontwikkeling bijna 20 jaar op zich wachten en ook het Beursgebouw was 'tijdelijk'
• Als je besluit om de leegte wel aantrekkelijk in te richten en een publieke functie te geven loop je het risico dat mensen zich er aan hechten en weerstand tegen bebouwen groter wordt, zie ook Ketelhuisplein/Area51

Natuurlijk is leegstand en verloedering ook niet alles, maar het beste is toch om pas te slopen als je gelijk daarna aan de slag kan met nieuwbouw.

Ik zat naar aanleiding van die foto even te fantaseren:

• Hoge toren (140m) links op de locatie van voormalig ABN Amro, eventueel met behoud en herontwikkeling onderste lagen
• Doorkijk richting Hooghuis, Admirant/Chicago
• Rechts en langs het Begijnenhof iets lagere bebouwing (3 lagen + zadeldak) zodat de kerk erachter beter zichtbaar is en sluit ook goed aan bij het Gerechtsbouw.
• Toren van 125m naast het Gerechtsbouw om de lagere bebouwing te compenseren
• Herontwikkeling Stadskantoor met torens van 160m en 120m

Kortom een mix van hoge, middelhoge, en lagere bebouwing, maar wel met levendige plinten met terrasjes waarbij het pleingevoel benadrukt en verbeterd wordt.

Verder ook bijzonder dat het plein al bijna 25 jaar intensief gebruikt wordt door skaters. Laat dat zou zou ik zeggen. Je zou eventueel de randen van het plein kunnen vergroenen en wat bomen in bakken plaatsen zoals in de binnenstad. Van skaters hoor ik dat ze graag ook nog wat meer en nieuwere obstakels zouden willen. Maar er gewoon een binnenstedelijk skateparkje van, waarbij je obstakels kunt verplaatsen als er grote evenementen zijn, dat is toch maar een paar keer per jaar.

O ja, zou ook mooi zijn als de entree van de parkeergarage verplaatst kan worden naar de Wal. Weet niet of dat mogelijk is.