[sky's_the_limit]

Osiedle robotnicze Nikiszowiec zostało zbudowane w latach 1908 - 1915 (druga faza budowy w okresie 1920-1924) na terenie gminy Janów. Nazwa pochodzi od szybu "Nikisch", wybudowanego w 1906 r. Osiedle zostało zaprojektowane przez braci Jerzego i Emila Zillmannów, autorów projektu "miasta-ogrodu" Giszowca położonego w odległości 3 km na południe. Oba osiedla zbudowano dla rodzin górniczych. W latach 1914 - 1927 zbudowano w centralnej części osiedla kościół neobarokowy pw. św. Anny.


Nikiszowiec

Osiedle robotnicze Nikiszowiec zostało zbudowane w latach 1908 - 1915 (druga faza budowy w okresie 1920-1924) na terenie gminy Janów. Nazwa pochodzi od szybu "Nikisch", wybudowanego w 1906 r. Osiedle zostało zaprojektowane przez braci Jerzego i Emila Zillmannów, autorów projektu "miasta-ogrodu" Giszowca położonego w odległości 3 km na południe. Oba osiedla zbudowano dla rodzin górniczych. W latach 1914 - 1927 zbudowano w centralnej części osiedla kościół neobarokowy pw. św. Anny. W 1960 r. Nikiszowiec został przyłączony do Katowic, a w 1978 roku został uznany za obiekt zabytkowy i pozostaje po opieką konserwatorską. Na terenie zabytkowego osiedla kręcił swoje filmy Kazimierz Kutz: "Sól ziemi czarnej", "Perła w koronie". Na rynku znajduje się zakład rodziny Niesporek od 1919 r. Od 1990 r. istnieje małe muzeum i galeria w maglu. Dawniej Nikszowiec i Giszowiec z Szopienicami łączyła kolej wąskotorowa tzw. Balkan Express".

Architektura

W przeciwieństwie do Giszowca zbudowanego w stylu wiejskim, Nikiszowiec ma charakter miejski nawiązujący architektonicznie do budownictwa renesansowego Florencji, z podcieniami i arkadami. Zgodnie z koncepcją architektoniczną osiedle przybrało kształt widowni amfiteatralnej. Sceną w tym teatrze jest Plac Wyzwolenia z kościołem pw. św. Anny do którego dochodzą wszystkie ulice osiedla. W skład osiedla wchodzi 9 ceglanych bloków mieszkalnych (3 piętrowych), z których każdy ma kształt zamkniętego wieloboku (np. prostokąta, trapezu). Każdy blok otaczają ze wszystkich stron ulice. Sąsiadujące bloki połączone są ze sobą nadwieszkami - co przypomina okazałe bramy (łuki tryumfalne). Wewnątrz każdego bloku znajduje się podwórko, na którym w przeszłości znajdowały się dodatkowe pomieszczenia gospodarcze przynależne do każdego mieszkania: komórki, chlewiki lub kurniki. Na każdym podwórku był także piec do wypieku chleba, tzw. "piekarniok" do użytku ogólnego. Dwupiętrowe domy składają się z trzyizbowych mieszkań o całkowitej powierzchni do 70 m2. Każda rodzina miała do dyspozycji swoją piwnicę oraz strych. Jeszcze do niedawna ubikacje znajdowały się na korytarzach - na każdym piętrze były dwie toalety. Fasady domów wykonane są z czerwonej cegły. Architekci starali się wprowadzić jak najwięcej różnorodnych elementów do każdego bloku w celu uniknięcia monotonii i stworzenia miłej atmosfery. Ciekawym budynkiem, którego wygląd nie uległ zmianie od chwili wybudowania osiedla, jest obecnie poczta (pierwotnie restauracja). Nad jego bramą wejściową uwagę przykuwa mozaika z motywem róż symbolizujący strój śląski. Ten swoisty plener przyciąga zewsząd artystów i urzeka ciągle swym nieco zabrudzonym pięknem.

Piękno ceglanych domów

Fasady domów wykonane są z czerwonej cegły. Architekci starali się wprowadzić jak najwięcej różnorodnych elementów do każdego bloku w celu uniknięcia monotonii i stworzenia miłej atmosfery. Ciekawym budynkiem, którego wygląd nie uległ zmianie od chwili wybudowania osiedla, jest obecnie poczta (pierwotnie restauracja). Nad jego bramą wejściową uwagę przykuwa mozaika z motywem róż symbolizujący strój śląski. Ten swoisty plener przyciąga zewsząd artystów i urzeka ciągle swym nieco zabrudzonym pięknem. Tekst powstał na podstawie wiadomości: autorów wystawy; Antoniego Steuera (kusztosz Muzeum Historii Katowic), Giszowiec & Nikiszowiec ... niedocenione piękno. Przewodnik po dzielnicach Katowic - marzec 2000, staraniem Urzędu Miasta Katowic.

wszystkie fotki zrobione przez Dominiqo

 

[Krzycho]

Wspaniały układ urbanistyczny niebanalna architektura z dbałością o detal, widzę tu świetną robotę murarską, dziś w Polsce bardzo mało jest rzemieślników potrafiących tak układać cegły, chyba, że mają doświadczenia z USA Dziś w Ameryce jak wiemy buduje się dużo z cegły w podobnym stylu(ceglane parapety, łuki, arkady itp...)

 

[aml]

Dzieki za temat, swietnie to wyglada, szczegolnie tutaj:

 

[kamil]

świetne ! ma ktoś może fotki Nikiszowca z lotu ptaka ?

 

[sky's_the_limit]

świetne ! ma ktoś może fotki Nikiszowca z lotu ptaka ?

znalazlem takie:

a tu jeszcze pare z poziomu ulicyjakie znalazlem w necie :

 

[piter89]

:eek2: podobny klimat jak na fotkach z Lodzi, - ale tutaj juz widze jak spracowane cale rzesze ludzi powracaja do domu po kilkunastu godzinach pracy do domow, by sie przespac i znowu isc do pracy. Swietny klimat maja takie budowle, czy to mieszkalne czy to fabryczne. Ogladacie czasem na Diskawery siwilajzejszon cos o nazwie "sladami rewolucji przemyslowej" (lub cos podobnego)? Tam kopia doly, szukajca czegos, kresla plany itp, ciekawy program.
Juz niedlugo zrobie fotorelacje z tak zwanej "dzielnicy radzieckiej" w Swidnicy. Teren po koszarach armii pruskiej, gdzie za komuny byla jednstka Armii Radzieckiej, bylo to takie zamkniete "getto". Ale architektura jest extra, tez takie cegielki, wiezyczki, luki, zreszta sami zobaczycie za troche

 

[hermit]

 

[wooky]

Jakoś nie czuję klimatu...
chociaż z lotu ptaka wygląda całkiem interesująco.

 

[Eldorado]

Fajnie Ale chyba bym tam nie zamieszkal Nie wyglada na bezpieczne miejsce, czy mi sie tylko wydaje?

 

[kamil]

też bym nie zamieszkał, na dzisiejsze casy nie ten standard, ale osiedle jest piękne , niesamowity klimat jakiego jakiego próżno szukać w innych miejscach i pewnie nie tylko przez budynki ale także ludzi. dzięki za zdjecia .