[res_rustica]

Witam ! Chcę usystematyzować typy dachów przykrywających domy przedstawione w wątku
[Styl dworkowy] Domy jednorodzinne z okresu 1900 - 1939.
Do zdjęć będę dodawał uproszczone schematy - widoki : elewacji frontowej,
elewacji szczytowej oraz z góry.

Na początek podaję zestawienie rodzajów dachów tradycyjnych mi znanych spotkanych na terenie Mazowsza w okresie ok. 1990 - 2000:
(użyte tutaj nazwy mogą zawierać nieścisłości - dla tego proszę Forumowiczów odwiedzających ten wątek o ewentualne uwagi)

 

[res_rustica]

dach pulpitowy lub jednospadowy

 

[res_rustica]

dach dwuspadowy

 

[res_rustica]

dach naczółkowy

 

[res_rustica]

dach półszczytowy

[

 

[res_rustica]

dach kopertowy

 

[res_rustica]

dach łamany - polski

 

[Wawrzyniec Senes]

Fajnie. Od razu dla pobudzenia wątku można popytać o ulubione typy dachów.
Czasem wpada mi w oko coś dachowo pięknego i będzie gdzie przykleić.

Frapuje mnie też który typ dachu jest bardziej uniwersalny, a który bardziej może być odbierany jako historyzujacy. Do tego typy regionalne. Np stare rysunki Krakowa i Olkusza dają panoramę ze sporą ilością dachów krakowskich. Ech chciałoby się więcej takiej "gry w dachy" w takim mdłym Olkuszu.

Mój ulubiony to łamany "polski" chociaż takie dachy (nazywam je dachami powtorzonymi lub podwojonymi ) można spotkać też w innych miejscach. Niektórych typów nie lubię przez ich nieudolne powielanie, więc ważne jest też opatrzenie się z domami gdzie po prostu dachy "dobrze leżą"

 

[res_rustica]

Jeżeli chodzi o kwestię przyporządkowania poszczególnych typów konstrukcji dachowych do regionów kraju to chcę dziękując za Twój głos wyjaśnić, że wszystkie z prezentowanych w tym wątku przykładów pochodzą z Mazowsza a okres ich powstania można określić w przybliżeniu na lata 1900 - 1939.

 

[res_rustica]

Odnosząc się do Twojego Wawrzyniec postu :

- mój ulubiony typ dachu to dach kopertowy, szczególnie gdy przykrywa on budynek o rzucie prostokąta o stosunkach długości boków jak mniej więcej 2 : 3 (ma to związek z tzw. złotym podziałem gdzie stosunek odcinka dłuższego do krótszego ma się tak samo jak stosunek sumy długości tych odcinków do odcinka dłuższego). Patrz post http://www.skyscrapercity.com/showpost.php?p=87047883&postcount=1

+-----+----------+ a/b=~(a+b)/b
....a...........b

- za uniwersalny (czasowo i regionalnie) uznałbym dach dwuspadowy, raz ze względu na prostotę jego idei po drugie prostotę wykonania po trzecie ze względu na jego charakter archetypu wszelkich dachów.

- współcześnie uznałbym za historyzujące dachy krakowski, polski, mansardowy i naczółkowy. Przy ich dzisiejszych próbach powtórzenia spotyka się najwięcej prób nieudanych. Przeważnie dachy te dziś nie mają gzymsów (dawniej drewnianych i/lub obijanych blachą) pomiędzy kondygnacjami - dolną i górną.

- co do regionalizacji historycznej chętnie będę widział uwagi na ten temat.

- z moich obserwacji najwięcej nieudanych prób wzorowania się na historycznych konstrukcjach spotyka się w przypadku budowy dachów dwukondygnacyjnych (polski, mansardowy). Przeważnie polega to na sytuowaniu rzędu pionowych podpór (stolców) (i tak samo linii przełamania dachu) w linii ścian zewnętrznych niższej kondygnacji i nadmiernym wysuwaniu niższej połaci poza obrys ścian parteru. Skutkuje to efektem karykaturalnie za dużego "kapelusza".

Dodatkowo problemy sprawiają współczesnym wykonawcom połączenia murowo - ciesielskie. Mam na myśli okapy i gzymsy - pokazałem to na wątku współczesny historyzm - http://www.skyscrapercity.com/showpost.php?p=116212276&postcount=2693

 

[res_rustica]

dach krakowski

 

[res_rustica]

dach mansardowy

 

[res_rustica]

del

 

[res_rustica]

del

 

[res_rustica]

dach naczółkowo - mansardowy

 

[Wawrzyniec Senes]

res_rustica. Masz predylekcje do rozpatrywania form dachów w odniesieniu do historyzmu z lat 20-tych. Tymczasem można by wątek rozwinąć zastanawiając się nad ewolucją dachów i pochodzeniem ich form. Ponadto ciekwe jest rozpatrywanie gry linii dachów w pierzei ulicznej i Rynków.

Jaka jest proweniencja dachu naczółkowego? Mnie sie to kojarzy z Oświeceniem, z klasycyzmem. Dolny sląsk to kraina takich stodół po uproszczeniach i modernizacach z naczółkami.

 

[res_rustica]

Masz predylekcje do rozpatrywania form dachów w odniesieniu do historyzmu z lat 20-tych. (...) Jaka jest proweniencja dachu naczółkowego?

Zgoda. Wynika to z mojego sentymentu do II Rzeczypospolitej jako okresu niepodległości nam współczesnym chronologicznie najbliższego. I jednocześnie okresu ostatniego, poprawnego, na tak dużą skalę "produkowania" takiej dworkowej architektury (jak nazwał to w wątku poruszającym ten temat hubertkm). Po prostu innych dobrych, wcześniejszych przykładów nie znam.

Wydaje mi się, że forma dachu naczółkowego w porównaniu z dachem dwuspadowym wynika z potrzeb estetycznych - dach naczółkowy w porównaniu z dwuspadowym ma mniejszą kubaturę i co za tym idzie jest "optycznie lżejszy".

 

[Wawrzyniec Senes]

Wrzucę dwa przykłady domów przyrynkoych.

Stary Sącz. Dach gontowy:

Węgrów. Dom Gdański:

Tutaj Olkusz i dom, który na starych fotach pozbawiony jest dachu krakowskiego. Na niektórych starych rycinach taki dach jest obecny. Zdaje się, że był rekonstruowany:

 

[res_rustica]

Serdeczne dzięki Wawrzyńcze za pierwsze gościnne ilustracje na tym wątku !

Z tego co pamiętam to byłem z rodziną kilka lat temu w Starym Sączu świadkiem dość humorystycznej scenki w jednym z lokali w rynku który zdaje się był podzielony na dwie strefy - korytarzem - na tą dla tubylców w której było gęsto od oparów tytoniu i chmielu, i na tą "czystą" z białymi obrusami, dla przyjezdnych. Ja zasiadłem przy stole w tej części "czystej" i zamówiłem placki ziemniaczane, w chwilę za nami weszli dwaj tubylcy , wyrażnie już pod wpływem i zażyczyli sobie 2x rosół . Cała scena skończyła się niezłym barłogiemi i interwencją kelnerki. Miłe wspomnienie.

Ale tego domu przykrytego gontem niestety nie zauważyłem wtedy. Za to odwiedziliśmy Zakon ss. Klarysek.

 

[res_rustica]

dach namiotowy