Joined
·
2,858 Posts
Spoorzones Breda en Tilburg: kapitale karweien
Vrijdag 6 mei 2005 - Bouwkranen rukken op naar het spoor. De ambities verschillen, de invullingen ook. Maar zowel in Tilburg als Breda komen de bouwkranen in de spoorzones steeds naderbij.
![]()
TILBURG/BREDA – Zowel Breda als Tilburg heeft grootse plannen met hun spoorzones. De komende tien tot twintig jaar gaat in beide gevallen een groot deel van het stadscentrum, gelegen rond de centrale stations, op de schop.
’Via Breda’ heet de operatie in het ene geval. In Tilburg praten ook de bestuurders nog gewoon over de spoorzone. Het geeft meteen een verschil in ambitie aan.
Breda is voor een deel uit op internationaal prestige. Die kans ligt er doordat de stad een verbinding krijgt met het HSL-net. In 2007 al moeten de shuttle-treinen rijden naar de rechtstreeks aan de hsl gelegen stations. „We worden de poort van Brabant en hebben naar Antwerpen en Rotterdam een scharnierfunctie. De aantrekkelijkheid van onze stad wordt door de komst van de HSL aanzienlijk vergroot“, zegt wethouder Alfred Arbouw (Stedelijke Ontwikkeling).
De bouw van een compleet nieuw station zal snel van start gaan, het direct omliggende gebied - het Stationskwartier - gaat onder meer plaats bieden aan kantoren van internationaal georiënteerde ondernemingen. Breda kreeg ook de kans om snel aan de slag te gaan op het grote aanpalende terrein van de Oranjeboom-brouwerij, doordat deze vestiging van het Interbrew-concern sloot. Onder de naam Drie Hoefijzers verrijzen er de komende jaren circa 530 woningen en een aantal kantoren. Breda kan met deze twee deelgebieden van Via Breda de eerste tien jaar vooruit.
Slag
In diezelfde periode hoopt Tilburg zijn slag te slaan met een belangrijk deel van zijn eigen spoorzone. „We bedoelen dan het hele gebied dat opgehangen is tussen de torens van Westpoint en Interpolis“, zegt Lucien Kuijsters, gebiedsmanager binnenstad.
In totaal beslaat het gebied 65 hectare. De plannen daar voorzien in negentienhonderd woningen, ruim honderdduizend vierkante meter aan kantoren en 64.000 vierkante meter aan sociaal-culturele voorzieningen. Kuijsters: „Op enkele locaties zijn we al volop bezig. In het
Haestrechtkwartier staan de kantoorgebouwen er al en begint in juni de bouw van de woontoren De Stadsheer. Op het Holland-terrein is kantoorgebouw Het Laken aan oplevering toe en is de bouw van 200 woningen boven de schutting uit zichtbaar.“ Toch zijn alle ogen vooral gericht op de strook ten noorden van de spoorlijn. Daar krijgt Tilburg er een geheel nieuw stuk binnenstad bij. Als het tenminste lukt om met het revisiebedrijf NedTrain overeenstemming te bereiken over verplaatsing van de onderneming naar industrieterrein Loven. De partijen zijn het nog niet eens over de prijs die daarmee gemoeid is en bevechten zelfs tot aan de rechter hun speelruimte. Maar wethouder Els Aarts (CDA, Ruimtelijke Ordening) verwacht toch nog dit jaar een akkoord.
Tilburg krijgt dan 12,8 hectare tot zijn beschikking voor de bouw van woningen, kantoren, een busstation en voorzieningen op het gebied van cultuur, kennis en onderwijs.
Middelpunt
Ook van dat gebied is het NS-station het middelpunt. Dat gebouw is aan renovatie toe, maar zal zeker het ‘kroepoekdak’ behouden. In het gunstigste geval begint de vernieuwing in 2009. Dan ook wordt de door de gemeente gewenste bredere onderdoorgang mogelijk, die de huidige binnenstad en de wijk Theresia voor voetgangers en fietsers met elkaar verbindt.
De Bredase wethouder Arbouw zegt dat hij van Tilburg ‘te weinig beeld’ heeft om te kunnen zeggen of de buursteden elkaar zullen beconcurreren. Bijvoorbeeld bij het binnenhalen van de bedrijven die de kantoorpanden moeten bevolken. „Ik schat in dat wij met onze dienstensector toch meer internationaal georiënteerd zijn. Tilburg is dan weer sterk in verzekeraars.“
In Tilburg zegt wethouder Aarts dat een concurrentiestrijd met de buurstad voor haar niet speelt. „We liggen bijna aan elkaar vast, dus waar heb je ’t dan over? Voor ons is het ook aantrekkelijk dat Breda de poort van Brabant wordt. Dat zal zijn uitstraling naar Tilburg ook wel hebben. Ach, de ene keer zal daar iets neerdalen, de andere keer hier.“ Tilburg is met de Rijksgebouwendienst in gesprek over vestiging van een groot kantoor in de spoorzone. „We hebben het commitment van het ministerie van Vrom dat het daarover meedenkt.“ Maar de stad zet vooral in op ‘het stimuleren van de eigen groei’. Uitgaan van eigen kracht is het parool. „In de sfeer van innovatie moeten we veel kunnen betekenen“, zegt Aarts. „Die vernieuwing zit vooral in cultuur, in onderwijs, in de kenniseconomie.“
Burgemeester Vreeman leidt een denktank van mensen uit stad en land met grote netwerken. Die club moet ideeën aandragen om de bedrijvigheid in de spoorzone het gewenste vernieuwend karakter te geven.
Identiteit
Aarts: „Ik geloof dat we daarmee goed aansluiten bij onze identiteit. Tilburg staat toch te boek als een bruisende, een creatieve stad, waar Breda meer residentieel is. Het hoger onderwijs is hier zwaar aanwezig, we hebben binnenkort alle kunstopleidingen. Daar moet toch een hoop uit te halen zijn.“
De twee steden volgen met de herontwikkelingsplannen het spoor van Den Bosch, dat de afgelopen jaren in rap tempo het Paleiskwartier uit de grond heeft gestampt. Ten noorden van het spoor is daar een architectonisch bijzondere woon- en werkwijk ontstaan. Die nadert nu de fase van afronding.
Ook in andere grote Brabantse steden aan het spoor zijn ontwikkelingen gaande. Eindhoven heeft al de Piazza-nieuwbouw en wil het gebied pal rond het station een vriendelijker uitstraling geven. Helmond is eveneens in de omgeving van het station bezig met nieuwe winkel- en woongebieden.
Breda heeft op Tilburg een streepje voor omdat het, als zogeheten Sleutelproject, een sloot geld van het Rijk heeft gekregen. Het stadsbestuur in Tilburg heeft een groter karwei aan het bijeensprokkelen van geld. De ontwikkeling van de spoorzone kan niet geheel worden terugverdiend uit de bouwprojecten. Het gat is negentig miljoen euro groot.
Onlangs zegde het Rijk een bijdrage van 13,8 miljoen toe. Er wordt gerekend op een bijdrage van de provincie van circa vijftien miljoen. Aanzienlijke bijdragen komen ook uit fondsen voor infastructuur (vijftien miljoen) en de herontwikkeling van de openbaar vervoerknoop (twintig miljoen). Tilburg zelf heeft nog eens 35 miljoen gereserveerd. „Meer dan Breda er in steekt“, zegt Kuijsters. Dat klopt. Maar die stad is voor Via Breda, met 160 hectare tweeënhalf keer zo groot als de Tilburgse spoorzone, met concrete plannen ook nog niet verder dan de deelgebieden Stationskwartier en Drie Hoefijzers. In een structuurvisie zijn wel de verdere contouren geschetst. „Het is een houvast voor de komende twintig jaar“, zegt Arbouw. „We moeten onze financiële planning er nog op afstemmen. Het geld is nog niet weggezet.“
Bouwkranen
Tilburg realiseert zich dat het publiek pas echt in de plannenmakerij gelooft als de bouwkranen in aantocht zijn. En dan vooral in het hart van de spoorzone, het terrein van ‘d’n Atelier’. „Maar we hebben te maken met een markt voor kantoren die even stagneert en voor appartementen die ook kritischer is“, zegt Joep Frenken, projectmanager vastgoed voor de binnenstad. „In Breda is dat overigens niet anders.“ Geen reden tot somberen, vindt hij. „Het heeft het voordeel dat we goed kunnen bekijken welke functie we op welk gebouw plakken, en met welke architectuur. Aan te overspannen dadendrang heb je ook niets. Je doet het maar één keer goed.“
Vrijdag 6 mei 2005 - Bouwkranen rukken op naar het spoor. De ambities verschillen, de invullingen ook. Maar zowel in Tilburg als Breda komen de bouwkranen in de spoorzones steeds naderbij.
TILBURG/BREDA – Zowel Breda als Tilburg heeft grootse plannen met hun spoorzones. De komende tien tot twintig jaar gaat in beide gevallen een groot deel van het stadscentrum, gelegen rond de centrale stations, op de schop.
’Via Breda’ heet de operatie in het ene geval. In Tilburg praten ook de bestuurders nog gewoon over de spoorzone. Het geeft meteen een verschil in ambitie aan.
Breda is voor een deel uit op internationaal prestige. Die kans ligt er doordat de stad een verbinding krijgt met het HSL-net. In 2007 al moeten de shuttle-treinen rijden naar de rechtstreeks aan de hsl gelegen stations. „We worden de poort van Brabant en hebben naar Antwerpen en Rotterdam een scharnierfunctie. De aantrekkelijkheid van onze stad wordt door de komst van de HSL aanzienlijk vergroot“, zegt wethouder Alfred Arbouw (Stedelijke Ontwikkeling).
De bouw van een compleet nieuw station zal snel van start gaan, het direct omliggende gebied - het Stationskwartier - gaat onder meer plaats bieden aan kantoren van internationaal georiënteerde ondernemingen. Breda kreeg ook de kans om snel aan de slag te gaan op het grote aanpalende terrein van de Oranjeboom-brouwerij, doordat deze vestiging van het Interbrew-concern sloot. Onder de naam Drie Hoefijzers verrijzen er de komende jaren circa 530 woningen en een aantal kantoren. Breda kan met deze twee deelgebieden van Via Breda de eerste tien jaar vooruit.
Slag
In diezelfde periode hoopt Tilburg zijn slag te slaan met een belangrijk deel van zijn eigen spoorzone. „We bedoelen dan het hele gebied dat opgehangen is tussen de torens van Westpoint en Interpolis“, zegt Lucien Kuijsters, gebiedsmanager binnenstad.
In totaal beslaat het gebied 65 hectare. De plannen daar voorzien in negentienhonderd woningen, ruim honderdduizend vierkante meter aan kantoren en 64.000 vierkante meter aan sociaal-culturele voorzieningen. Kuijsters: „Op enkele locaties zijn we al volop bezig. In het
Haestrechtkwartier staan de kantoorgebouwen er al en begint in juni de bouw van de woontoren De Stadsheer. Op het Holland-terrein is kantoorgebouw Het Laken aan oplevering toe en is de bouw van 200 woningen boven de schutting uit zichtbaar.“ Toch zijn alle ogen vooral gericht op de strook ten noorden van de spoorlijn. Daar krijgt Tilburg er een geheel nieuw stuk binnenstad bij. Als het tenminste lukt om met het revisiebedrijf NedTrain overeenstemming te bereiken over verplaatsing van de onderneming naar industrieterrein Loven. De partijen zijn het nog niet eens over de prijs die daarmee gemoeid is en bevechten zelfs tot aan de rechter hun speelruimte. Maar wethouder Els Aarts (CDA, Ruimtelijke Ordening) verwacht toch nog dit jaar een akkoord.
Tilburg krijgt dan 12,8 hectare tot zijn beschikking voor de bouw van woningen, kantoren, een busstation en voorzieningen op het gebied van cultuur, kennis en onderwijs.
Middelpunt
Ook van dat gebied is het NS-station het middelpunt. Dat gebouw is aan renovatie toe, maar zal zeker het ‘kroepoekdak’ behouden. In het gunstigste geval begint de vernieuwing in 2009. Dan ook wordt de door de gemeente gewenste bredere onderdoorgang mogelijk, die de huidige binnenstad en de wijk Theresia voor voetgangers en fietsers met elkaar verbindt.
De Bredase wethouder Arbouw zegt dat hij van Tilburg ‘te weinig beeld’ heeft om te kunnen zeggen of de buursteden elkaar zullen beconcurreren. Bijvoorbeeld bij het binnenhalen van de bedrijven die de kantoorpanden moeten bevolken. „Ik schat in dat wij met onze dienstensector toch meer internationaal georiënteerd zijn. Tilburg is dan weer sterk in verzekeraars.“
In Tilburg zegt wethouder Aarts dat een concurrentiestrijd met de buurstad voor haar niet speelt. „We liggen bijna aan elkaar vast, dus waar heb je ’t dan over? Voor ons is het ook aantrekkelijk dat Breda de poort van Brabant wordt. Dat zal zijn uitstraling naar Tilburg ook wel hebben. Ach, de ene keer zal daar iets neerdalen, de andere keer hier.“ Tilburg is met de Rijksgebouwendienst in gesprek over vestiging van een groot kantoor in de spoorzone. „We hebben het commitment van het ministerie van Vrom dat het daarover meedenkt.“ Maar de stad zet vooral in op ‘het stimuleren van de eigen groei’. Uitgaan van eigen kracht is het parool. „In de sfeer van innovatie moeten we veel kunnen betekenen“, zegt Aarts. „Die vernieuwing zit vooral in cultuur, in onderwijs, in de kenniseconomie.“
Burgemeester Vreeman leidt een denktank van mensen uit stad en land met grote netwerken. Die club moet ideeën aandragen om de bedrijvigheid in de spoorzone het gewenste vernieuwend karakter te geven.
Identiteit
Aarts: „Ik geloof dat we daarmee goed aansluiten bij onze identiteit. Tilburg staat toch te boek als een bruisende, een creatieve stad, waar Breda meer residentieel is. Het hoger onderwijs is hier zwaar aanwezig, we hebben binnenkort alle kunstopleidingen. Daar moet toch een hoop uit te halen zijn.“
De twee steden volgen met de herontwikkelingsplannen het spoor van Den Bosch, dat de afgelopen jaren in rap tempo het Paleiskwartier uit de grond heeft gestampt. Ten noorden van het spoor is daar een architectonisch bijzondere woon- en werkwijk ontstaan. Die nadert nu de fase van afronding.
Ook in andere grote Brabantse steden aan het spoor zijn ontwikkelingen gaande. Eindhoven heeft al de Piazza-nieuwbouw en wil het gebied pal rond het station een vriendelijker uitstraling geven. Helmond is eveneens in de omgeving van het station bezig met nieuwe winkel- en woongebieden.
Breda heeft op Tilburg een streepje voor omdat het, als zogeheten Sleutelproject, een sloot geld van het Rijk heeft gekregen. Het stadsbestuur in Tilburg heeft een groter karwei aan het bijeensprokkelen van geld. De ontwikkeling van de spoorzone kan niet geheel worden terugverdiend uit de bouwprojecten. Het gat is negentig miljoen euro groot.
Onlangs zegde het Rijk een bijdrage van 13,8 miljoen toe. Er wordt gerekend op een bijdrage van de provincie van circa vijftien miljoen. Aanzienlijke bijdragen komen ook uit fondsen voor infastructuur (vijftien miljoen) en de herontwikkeling van de openbaar vervoerknoop (twintig miljoen). Tilburg zelf heeft nog eens 35 miljoen gereserveerd. „Meer dan Breda er in steekt“, zegt Kuijsters. Dat klopt. Maar die stad is voor Via Breda, met 160 hectare tweeënhalf keer zo groot als de Tilburgse spoorzone, met concrete plannen ook nog niet verder dan de deelgebieden Stationskwartier en Drie Hoefijzers. In een structuurvisie zijn wel de verdere contouren geschetst. „Het is een houvast voor de komende twintig jaar“, zegt Arbouw. „We moeten onze financiële planning er nog op afstemmen. Het geld is nog niet weggezet.“
Bouwkranen
Tilburg realiseert zich dat het publiek pas echt in de plannenmakerij gelooft als de bouwkranen in aantocht zijn. En dan vooral in het hart van de spoorzone, het terrein van ‘d’n Atelier’. „Maar we hebben te maken met een markt voor kantoren die even stagneert en voor appartementen die ook kritischer is“, zegt Joep Frenken, projectmanager vastgoed voor de binnenstad. „In Breda is dat overigens niet anders.“ Geen reden tot somberen, vindt hij. „Het heeft het voordeel dat we goed kunnen bekijken welke functie we op welk gebouw plakken, en met welke architectuur. Aan te overspannen dadendrang heb je ook niets. Je doet het maar één keer goed.“
